Her beyin yaşla birlikte değişir ve zihinsel işlevler de bununla birlikte değişir. Zihinsel gerileme yaygındır ve yaşlanmanın en korkulan sonuçlarından biridir. Ancak bilişsel bozulma kaçınılmaz değildir. İşte beyin fonksiyonlarını korumaya yardımcı olabileceğiniz 12 yol.
Zihinsel uyarım alın
Fareler ve insanlar üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda bilim insanları, zeka geliştirici faaliyetlerin sinir hücreleri arasında yeni bağlantılar kurulmasını teşvik ettiğini ve hatta beynin yeni hücreler üretmesine, nörolojik “plastisite” geliştirmesine ve gelecekteki hücre kaybına karşı bir koruma sağlayan işlevsel bir rezerv oluşturmasına yardımcı olabileceğini bulmuşlardır.
Zihinsel olarak uyarıcı herhangi bir faaliyet beyninizi geliştirmeye yardımcı olmalıdır. Okuyun, ders alın, kelime bulmacaları veya matematik problemleri gibi “zihinsel jimnastik” deneyin Çizim, boyama ve diğer el sanatları gibi zihinsel çabanın yanı sıra el becerisi de gerektiren şeyleri deneyin
Fiziksel egzersiz yapın
Araştırmalar, kaslarınızı kullanmanın zihninize de yardımcı olduğunu gösteriyor. Düzenli egzersiz yapan hayvanlarda, beynin düşünceden sorumlu bölgesine oksijen bakımından zengin kan getiren küçük kan damarlarının sayısı artar. Egzersiz ayrıca yeni sinir hücrelerinin gelişimini teşvik eder ve beyin hücreleri (sinapslar) arasındaki bağlantıları artırır. Bu da daha verimli, plastik ve uyarlanabilir beyinlerle sonuçlanır ve bu da yaşlanan hayvanlarda daha iyi performans anlamına gelir. Egzersiz ayrıca kan basıncını düşürür, kolesterol seviyelerini iyileştirir, kan şekeri dengesine yardımcı olur ve zihinsel stresi azaltır; bunların hepsi beyninize olduğu kadar kalbinize de yardımcı olabilir.
Diyetinizi iyileştirin
İyi beslenme vücudunuza olduğu kadar zihninize de yardımcı olabilir. Örneğin, meyve, sebze, balık, fındık, doymamış yağlar (zeytinyağı) ve bitkisel protein kaynaklarını vurgulayan Akdeniz tarzı bir diyetle beslenen kişilerin bilişsel bozukluk ve bunama geliştirme olasılığı daha düşüktür.
Kan basıncınızı iyileştirin
Orta yaşlarda yüksek tansiyon, yaşlılıkta bilişsel gerileme riskini artırır. Tansiyonunuzu mümkün olduğunca düşük tutmak için yaşam tarzı değişikliğini kullanın. Zayıf kalın, düzenli egzersiz yapın, alkolünüzü günde iki içki ile sınırlayın, stresi azaltın ve doğru beslenin.
Kan şekerinizi iyileştirin
Diyabet, bunama için önemli bir risk faktörüdür. Doğru beslenerek, düzenli egzersiz yaparak ve zayıf kalarak diyabeti önlemeye yardımcı olabilirsiniz. Ancak kan şekeriniz yüksek kalırsa, iyi bir kontrol sağlamak için ilaca ihtiyacınız olacaktır.
Kolesterolünüzü iyileştirin
Yüksek LDL (“kötü”) kolesterol seviyeleri bunama riskinin artmasıyla ilişkilidir. Diyet, egzersiz, kilo kontrolü ve tütünden kaçınmak kolesterol seviyenizi iyileştirmek için uzun bir yol kat edecektir. Ancak daha fazla yardıma ihtiyacınız varsa, doktorunuza ilaç tedavisi hakkında danışın.
Düşük doz aspirini düşünün
Bazı gözlemsel çalışmalar, düşük doz aspirinin bunama, özellikle de vasküler bunama riskini azaltabileceğini düşündürmektedir. Aday olup olmadığınızı doktorunuza sorun.
Sigaradan kaçının
Tütünün her türlüsünden kaçının.
Alkolü sınırlayın
Aşırı içki içmek bunama için önemli bir risk faktörüdür. İçki içmeyi tercih ediyorsanız, kendinizi günde iki içki ile sınırlayın.
Duygularınıza önem verin
Endişeli, depresif, uykusuz veya bitkin olan kişiler bilişsel işlev testlerinde düşük puan alma eğilimindedir. Kötü skorlar yaşlılıkta bilişsel gerileme riskinin artacağını öngörmek zorunda değildir, ancak iyi bir ruh sağlığı ve dinlendirici uyku kesinlikle önemli hedeflerdir.
Başınızı koruyun
Orta ila şiddetli kafa travmaları, teşhis edilmiş beyin sarsıntısı olmasa bile, bilişsel bozukluk riskini artırır.
Sosyal ağlar kurun
Güçlü sosyal bağlar daha düşük bunama riskinin yanı sıra daha düşük tansiyon ve daha uzun yaşam beklentisi ile ilişkilendirilmiştir.