Dizüstü bilgisayarlarımızın çoğuna güç veren şarj edilebilir lityum iyon piller şu anda sahip olduğumuz en pratik pil teknolojisi olabilir, ancak iyonları ileri geri akarken doğal olarak zamanla bozulurlar. Bu, yapılış şekillerinin ve çalışma biçimlerinin kaçınılmaz bir sonucudur. Sonunda, piller daha fazla şarj tutamaz hale gelir.

Modern dizüstü bilgisayarların çoğunda artık tam şarj sayısını sınırlamak için bir tür akıllı şarj teknolojisi bulunmaktadır. Bunun nasıl uygulandığı dizüstü bilgisayarlara göre değişir. Şimdi MacBook veya Windows dizüstü bilgisayarınızın pilinin mümkün olduğunca uzun süre sağlıklı kalmasını sağlamanın yollarına bakalım.

Genel pil sağlığı
Akıllı telefonlarda olduğu gibi, dizüstü bilgisayarınızın pilinin içinde gerçekleşen kimyasal reaksiyonlar nedeniyle, pili tamamen şarj etmek veya tamamen boşaltmak pil üzerinde daha fazla baskı oluşturur ve ömrünü kısaltır. Microsoft’a göre, uzun vadeli pil sağlığı söz konusu olduğunda bir dizüstü bilgisayarı yüzde 100 şarjda takılı tutmak önerilmez, bu nedenle kullanıcıların mümkün olduğunca tam şarj ve tam deşarjdan kaçınmalarını önerir.

Bir de sıcaklık var: Sıcak ve soğuk pil sağlığı için iyi değildir. Pilin içindeki kimyasal reaksiyonları etkiler ve dahili aşınma ve yıpranmayı artırırlar, bu nedenle dizüstü bilgisayarınızı mümkün olduğunca sıcak arabalardan veya dondurucu soğuk balkonlardan uzak tuttuğunuzdan emin olun ve dizüstü bilgisayarınız çok ısınırsa veya soğursa, yavaşça daha normal bir sıcaklığa getirin. (Bu aynı zamanda uzun süreli yoğun kullanım için de geçerlidir – cihazınız çok ısınmaya başlarsa ara verin).

Dizüstü bilgisayarınızı bir süreliğine kullanmayacaksanız sıcaklık ve şarj konularını da göz önünde bulundurmanız gerekir. Serin ve nemsiz bir yerde saklandığından emin olun ve dizüstü bilgisayarı kapatmadan önce pili yüzde 50’ye kadar şarj edin, bu da tam deşarjdan kaynaklanan hasar olasılığını sınırlar.

Kasa fanlarını temiz ve açık tutmak gibi basit adımlar bile yardımcı olabilir: dizüstü bilgisayarınızın içindeki hava sirkülasyonu ne kadar iyi olursa, bileşenler o kadar soğuk çalışır ve daha az güç çekerler.

Ayrıca ekran parlaklığını azaltmak ve tüm yazılımlarınızın güncel olduğundan emin olmak gerekir, zira programların ve işletim sistemlerinin yeni sürümleri genellikle daha verimli ve daha az güç gerektirir.

Mac’ler için pil sağlığı önerileri

Apple MacBook’lar, Optimize Edilmiş Pil Şarjı adı verilen ve pili yalnızca gerekli olduğunu düşündüğünde yüzde 80’in üzerinde şarj eden yerleşik bir özellik kullanıyor. Apple’a göre, bu kararı vermek için sıcaklıklar ve önceki şarj modelleri kullanılıyor.

Intel işlemcinin aksine Apple Silicon ile donatılmış Mac’lerde Optimize Edilmiş Pil Şarjı varsayılan olarak açıktır. Herhangi bir nedenle bunu kapatmak isterseniz:

Apple menüsünden Sistem Ayarları’nı seçin…,
Pil sekmesinde, Pil Sağlığı’nın yanındaki küçük “i” işaretine tıklayın.
Optimize Edilmiş Pil Şarjı açma / kapama geçişini göreceksiniz.

Intel işlemcili bir Mac’iniz varsa, işletim sisteminize bağlı olarak bu özellik varsayılan olarak açık olabilir. Bunu kontrol etmek veya açıp kapatmak istiyorsanız:

• Apple menüsünden Sistem Tercihleri > Pil > Pil Sağlığı bölümüne gidin
• Pil ömrünü yönet seçeneğini bulun ve açın ya da kapatın.
• Pil sekmesinde pil yükünü daha da azaltabilirsiniz: Örneğin, pil gücüyle çalışırken ekranı karartmak ve videoyu daha düşük kalitede (sistem yükünü azaltarak) yayınlamak için Seçenekler’e tıklayın.

Ayrıca özel bir Düşük Güç Modu da var, ancak Apple enerji kullanımını azaltması dışında bu mod hakkında pek bir şey söylemiyor. Düşük Güç Modu açılır menüsünü seçerek bu modu her zaman, sadece pil gücüne bağlı olduğunuzda veya sadece güç adaptörü kullandığınızda açık olacak şekilde ayarlayabilirsiniz.

Apple’ın Pil sayfası, Düşük Güç Modu ve pilinizin sağlığının ne durumda olduğuna dair göstergeler sunuyor.

Enerji kullanımını daha da azaltmak için:

Sistem Ayarları’nda Kilit Ekranı sekmesini seçin.
Etkin olmayan bir dizüstü bilgisayarın ekranının ne zaman kapatılacağını Etkin olmadığında ekranı pilde kapat açılır menüsünü kullanarak seçin.
Düşünmeniz gereken başka bir şey de herhangi bir zamanda çalışan uygulama sayısını azaltmaktır: İhtiyacınız olmayan uygulamaları çalıştırırken ne kadar az güç kullanırsanız, pili o kadar az şarj etmeniz gerekir. macOS ile başlatılan programların sayısını azaltmak bu konuda yardımcı olabilir.

Windows için pil sağlığı önerileri

Windows, Mac’in Optimize Edilmiş Pil Şarjı özelliğine eşdeğer olarak Akıllı şarj adı verilen bir özellik sunar, ancak bunun uygulanıp uygulanmadığı ve tam olarak nasıl çalıştığı bilgisayar üreticisine bağlıdır. Dizüstü bilgisayarınızda bu özelliğin olup olmadığını ve açıp kapatabileceğinizi sistem üreticinize danışmanız gerekir.

Bazı özellikler üreticiye bağlı olarak değişiklik gösterse de, “Güç ve pil” sayfasında pil kullanımını optimize etmenin çeşitli yolları vardır.
Bilgisayarınızda enerji kullanımını koruyabilecek başka güç yönetimi ayarları da vardır:

• Başlat menüsünden Ayarlar’ı başlatın.
• Sistem > Güç ve pil öğelerini seçin.
• Sistemin ekranı kapatmadan önce ne kadar bekleyeceğini ayarlamak için Ekran ve uyku öğesine tıklayın.
• Windows’a performansa mı yoksa pil ömrüne mi öncelik vereceğini söylemek için Güç modu’nu seçin.
• Windows’un düşük güç modunun belirli bir pil seviyesinde açılmasını veya süresiz olarak açık kalmasını sağlamak için Pil tasarrufu’na tıklayın.
• Pil kullanımı, pilinizin ne kadar iyi çalıştığını ve uygulamalarınızın ne kadar güç kullandığını bilmenizi sağlar.
• Güç ve pil sayfasının üst kısmında Enerji önerileri adlı bir bölüm de olabilir; buna tıklamak ve bu önerilerden bazılarına göz atmaktan zarar gelmez.

MacOS’ta olduğu gibi, yalnızca çalıştırmanız gereken uygulamaları çalıştırdığınızdan emin olmak pil üzerindeki baskıyı daha da azaltacaktır – arka planda farkında olmadığınız hiçbir şeyin çalışmadığından emin olmak için Windows ile başlayan programları iki kez kontrol etmek de iyi bir fikirdir.